Chcielibyście coś zrobić, ale nie podejmujecie żadnych działań? Po krótkotrwałym wysiłku porzucacie obrane cele i nie doprowadzacie do końca rozpoczętych zadań? Problemy te związane są z brakiem motywacji.
„Motywacja to wszystkie mechanizmy odpowiedzialne za podjęcie, ukierunkowanie, podtrzymanie i zakończenie działań (Łukaszewski, 2003)”.
Motywacja to nic innego jak gotowość do wykonywania zamierzonych zadań. Siła napędowa pozwalająca dążyć do realizacji celów i pokonywać napotkane trudności. To stan, jaki wzbudzają w nas potrzeby wynikające z psychiki i procesów fizjologicznych. Motywację można podzielić, ze względu na źródła bodźców, na wewnętrzną i zewnętrzną.
Stan gotowości wynikający z naszych wartości, przekonań oraz potrzeb to motywacja wewnętrzna. Zewnętrzna charakteryzuje się natomiast mechanizmami niepochodzącymi bezpośrednio od naszej osoby jak na przykład wynagrodzenie, kary i nagrody, czyli bodźce pochodzące z otoczenia.
Czasy, w jakich żyjemy, powierzchowny charakter naszych relacji oraz nieustannie rosnące tempo zmian sprawiają, że coraz więcej osób popada w apatię i poddaje się bezczynności. Taki stan jest bardzo niekorzystny dla naszej psychiki. Dlatego warto wprowadzić do swojej codziennej praktyki ćwiczenia wspierające motywację. Poniżej prezentujemy kilka wybranych sposobów na wzbudzenie w sobie chęci do działania.
- Zastanów się nad własnymi celami. Ustal, co konkretnie chciałbyś osiągnąć. Wewnętrzne przekonanie co do wartości zadań sprawia, że sama aktywność ma dla nas znaczenie i jej wykonywanie jest dla nas motywujące, bez konieczności występowania dodatkowych bodźców. Jeżeli jednak działanie nie posiada inherentnej wartości, trzeba przeanalizować, jakie korzyści przyniesie, co zyskamy, lub czego się ustrzeżemy. Podobnie przemyślenie negatywnych konsekwencji braku działania, co stracimy i co moglibyśmy uzyskać, zabierając się za realizację planów, pomaga wzbudzić w sobie wewnętrzną motywację.
- Wiele badań potwierdziło skuteczność zapisywania swoich postanowień. Sam fakt zapisania naszych decyzji i pragnień sprawia, że są one dla nas bardziej namacalne. Nie pozostają jedynie w sferze marzeń. Są konkretne, bo stały się częścią naszej rzeczywistości. Wystarczy do tego kartka papieru, długopis i kilka sekund na zapisanie celów. W ten sposób podejmujemy pierwszy, konkretny krok do ich realizacji. Chcesz coś zrobić? Zapisz to. Zaplanuj kolejny dzień. Najlepsze efekty osiągają osoby, które tworzą skonkretyzowany harmonogram, zapisują planowane działania na konkretną godzinę i ustalają czas, jaki poświęcą na ich wykonanie.
- Silnym czynnikiem motywującym są ludzie. Podziel się swoimi planami ze znajomymi lub rodziną, poproś kogoś o kontrolę. W ten sposób twoje działania będą poddawane ocenie, co wywoła pewne napięcie i wzmożoną chęć do realizacji zamierzeń. Niepowodzenie obarczone będzie większą stawką. Twój brak działania zawiedzie nie tylko ciebie, ale także obserwatora.
- Jeżeli musisz wykonać coś, co wydaje się nie mieć żadnych korzyści, nagródź się sam. Zaplanuj dla siebie nagrodę, która zdominuje twoje negatywne uczucia. Pamiętaj, żeby była proporcjonalna. Nie nagradzaj się godziną przyjemności za wykonanie pracy, która zajmie ci dziesięć minut. Wynagradzanie siebie pozwala przypisać pozytywne odczucia działaniom, które nie wzbudzają w nas wewnętrznej motywacji.
- Stając przed ogromnym zadaniem, którego wykonanie zajmie wiele godzin, lub nawet dni, zastanów się, jak możesz podzielić je na mniejsze elementy. Wyszczególniając krótsze, 5-10 minutowe zajęcia, możliwe do wykonania w dowolnej kolejności i dowolnym czasie, robisz dziury w zadaniu, które wydawało się niewykonalne. Jest to tak zwana „metoda szwajcarskiego sera”. Podejmując pierwszy i każdy kolejny krok, nawet jeśli poświęcisz na jego wykonanie tylko kilka minut, przybliżysz się do osiągnięcia głównego celu. Robiąc „dziury” w gigantycznym przedsięwzięciu, z czasem zauważysz, że jego ukończenie nie jest niemożliwe, a większość pracy została już wykonana. Pozostała tylko przestrzeń między dziurami, która w rzeczywistości nie stanowi już żadnego wyzwania.
- Pięć minut, tyle najczęściej wystarczy, by wykonywane działanie napędzało nas do dalszej aktywności. Jeżeli czekają na ciebie obowiązki, które niechętnie wykonujesz, postanów, że przeznaczysz na nie tylko pięć minut i zabierz się do pracy. Nawet nie zauważysz, jak ten czas szybko minie, a kontynuacja zadania wyda się bezproblemowa, nawet przyjemna. Wystarczy, że zaczniesz.
- Jeżeli zadanie stojące przed tobą wydaje się bardzo trudne, wyodrębnij z niego jakiś łatwiejszy element. Odnosząc sukces na początku, zmotywujesz się do kontynuowania także trudniejszych części. Zabezpieczając się przed porażką na początku, upewniasz się, że negatywne myśli nie zdominują twojej percepcji i nie zniechęcą cię do kontynuowania pracy.
- Wyobraź sobie, że wykonujesz zadanie, do którego chcesz się zmotywować. Oczami wyobraźni spójrz na siebie z perspektywy trzeciej osoby, jakbyś oglądał film, lub grał w jakąś grę. Wizualizuj siebie w trakcie zadania, wyobraź sobie cały proces, satysfakcję po jego zakończeniu. Teraz już wiesz, jak będzie wyglądała twoja praca i z łatwością możesz wypełniać swoje plany. Do dzieła!
Znacie może jeszcze jakieś inne techniki wspierające motywację? Które waszym zdaniem są najskuteczniejsze? Napiszcie swoje spostrzeżenia na naszym profilu na Facebooku.
Bibliografia:
- Wikipedia: Motywacja, https://pl.wikipedia.org/wiki/Motywacja
- Co to jest Motywacja? Definicja, http://www.dlamozgu.pl/motywacja-cele
- Motywacja – siła, która kieruje zachowaniem, Urszula Borawska-Kowalczyk, https://www.doz.pl/czytelnia/a283-Motywacja_-_sila_ktora_kieruje_zachowaniem
